به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

توافق راهبردی ایران و روسیه باید مورد توجه قرار گیرد

تاریخ انتشار: ۳ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۱۴۸۰۵

محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در دیدار با ویاچسلاو والودین رئیس دومای دولتی مجلس فدرال فدراسیون روسیه که امروز (دوشنبه ۳ بهمن) در حاشیه سومین نشست کمیسیون عالی مشترک همکاری‌های پارلمانی مجلس شورای اسلامی و دومای دولتی مجلس فدرال فدراسیون روسیه برگزار شد، گفت: بسیار خرسندیم که دوران شیوع ویروس کرونا تمام شده و می‌توانیم سومین کمیسیون عالی مشترک دو پارلمان را در تهران تشکیل دهیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هرچند بین برگزاری نشست دوم تا سوم زمان بسیاری گذشت، اما در این مدت اتفاقات مهمی در جهان و منطقه رخ داده است، این اتفاقات سبب شد در سال‌های اخیر شاهد افزایش ارتباطات در بخش‌های مختلف بین فدراسیون روسیه و ایران باشیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار کرد: کمیسیون عالی مشترک زمانی در حال برگزاری است که هر دو طرف به درک مشترکی از حساسیت‌ها و همکاری‌ها رسیده‌اند و امیدواریم روابط پارلمان‌ها در سال ۲۰۲۳ با شتاب بیشتری در عرصه سیاسی و اقتصادی و همچنین سایر همکاری‌های راهبردی مسیر خود را پیدا کند.

رئیس قوه مقننه با اشاره به ضرورت توجه به فرصت‌ها افزود: پس از ورود به هر پدیده و اتفاقی، فرصت‌ها و تهدید‌هایی به وجود می‌آید و درست این است که مسئولان دو کشور، پارلمان‌ها، دولت‌ها و ملت‌ها بتوانند به نوعی عمل کنند که حداکثر استفاده از فرصت‌ها شود و تهدید‌ها نیز به فرصت تبدیل شود، در غیر این صورت فرصت‌ها را از دست می‌دهیم و همچنین فرصت‌ها به تهدید تبدیل خواهند شد.

رئیس قوه مقننه کشورمان تصریح کرد: مسئولان ما در جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه می‌دانند که در روابط دو و چندجانبه و موضوعات ملی و منطقه‌ای در نقطه‌ای مهم قرار گرفته‌ایم و زمان مهمترین عنصر در این تصمیم گیری است.

وی ادامه داد: ما باید نگاهمان به آینده باشد و توافق راهبردی ایران و روسیه باید مورد توجه قرار گیرد. ما باید قرارداد ۲۵ ساله را در سریع‌ترین زمان ممکن اجرایی کنیم.

والودین: در زمینه پارلمانی می‌توانیم سهم بزرگی برای توسعه روابط داشته باشیم

در ادامه این دیدار ویاچسلاو والودین ضمن تشکر از دعوت رئیس مجلس ایران و دیدار و گفتگو‌های حضوری پس از به پایان رسیدن دوران کرونا گفت: روابط ایران و روسیه، مسیر توسعه مثبتی را پیدا کرده و روابط روسای دو کشور نیز نشان از روابط خوب دوجانبه دارد. ما در سطح پارلمان روسیه از همه تلاش‌های خود برای اجرای تصمیمات اتخاذ شده در کمیسیون عالی مشترک استفاده خواهیم کرد، همچنین در زمینه پارلمانی می‌توانیم سهم بزرگی را برای توسعه روابط داشته باشیم.

رئیس دومای دولتی مجلس فدرال فدراسیون روسیه افزود: امیدواریم در این کمیسیون مشترک به نتایجی دست یابیم که منافع دو کشور را تأمین کند، در این کمیسیون مشترک مسائل مختلف در زمینه‌های اقتصادی و تجاری مطرح خواهد شد.

وی یادآور شد: با توجه به توسعه روابط پارلمانی ایران و روسیه به دنبال یافتن ساختار‌های جدید توسعه و تعمیق روابط هستیم.

این مقام بلندپایه روسی به قرارداد ۲۵ ساله ایران و روسیه اشاره کرد و گفت: این قرارداد تنها شامل روابط جدید نیست، بلکه بنایی را برای توسعه روابط ایجاد خواهد کرد.

رئیس دومای روسیه ضمن اشاره به نقش دکتر قالیباف در عقد قرارداد ۲۵ ساله و ارائه پیش‌نویس آن در سفر ایشان به مسکو به مقامات روسی اظهار کرد: امیدوارم در آینده نزدیک این قرارداد مورد بررسی روسای دولت‌های دو کشور قرار گیرد. این قرارداد تنها یک قرارداد راهبردی نیست، بلکه بنایی برای توسعه همکاری‌ها در تمام زمینه‌هاست و همچنین بنای جدیدی برای همکاری هر چه بیشتر دو کشور خواهد بود.

وی تاکید کرد: ما به خوبی آگاهیم که باید همه تلاش خود را به کار ببندیم تا معماری جدیدی در برابر جهان ایجاد کنیم و این به اراده دو کشور بستگی دارد. ایران و روسیه قطعاً از مفهوم معماری جهانی چندقطبی حمایت می‌کنند.

ویاچسلاو والودین با اشاره به تهدید‌ها و چالش‌های پیش روی دو کشور گفت: ایران و روسیه مدت طولانی با تحریم‌ها و چالش‌ها مواجه هستند که این تهدیدات مانع توسعه روابط ما نمی‌شود، در واقع هدف اصلی تحریم‌ها حفظ هژمونی ایالات متحده در جهان است، اما ما از حاکمیت ملی خود دفاع می‌کنیم و سرنوشت خود را خودمان تعیین می‌کنیم. ما از سنت‌ها، ادبیات و زبان خود حمایت می‌کنیم و حامی سیاست مستقل کشور‌ها هستیم.

رئیس دومای روسیه تصریح کرد: آن‌ها به دخالت در دیگر کشور‌ها عادت کرده‌اند و می‌خواهند از همه منابع جهان برای افزایش ثروت خود استفاده کنند. البته ایالات متحده در حال حاضر آسیب دیده، اما اتحادیه اروپا سیاست‌های آمریکا را دنبال می‌کند، رهبران اروپا بالاجبار باید انرژی و گاز مورد نیاز خود را از بازار‌های غیر روسیه و با قیمت‌های بیشتر از قبل تهیه کنند که این برای آن‌ها بسیار سخت است.

وی یادآور شد: آمریکا حامل‌های انرژی را برای اروپا تأمین می‌کند، اما اروپایی‌ها باید نفت و گاز را ۴ برابر گرانتر از قیمتی که خود ایالات متحده استفاده می‌کند، تهیه کنند و این سبب شده تا بسیاری از کارخانجات تولیدی اروپایی بسته و به کشور‌های دیگر منتقل شود.

ویاچسلاو والودین تصریح کرد: روابط ایران و روسیه باید بر مبنای اصول احترام متقابل، همکاری و تقویت روابط دوجانبه باشد و قطعاً هر آنچه اتفاق خواهد افتاد، تامین کننده منافع ملی و به نفع مردم دو کشور خواهد بود.

باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی مجلس

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: محمدباقر رئیس دومای دولتی روسیه مجلس شورای اسلامی کمیسیون عالی مشترک فدراسیون روسیه ایران و روسیه توسعه روابط برای توسعه رئیس دومای همکاری ها فرصت ها دو کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۱۴۸۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟

نشانه‌هایی وجود دارد که تماس‌های مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هسته‌ای نیز در جریان است.

به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هسته‌ای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.

بازنگری در دکترین هسته‌ای

به نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنش‌ها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هسته‌ای پیش خواهد کرد.

در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حق‌طلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هسته‌ای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هسته‌ای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هسته‌ای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلام‌شده توسط کشور، ممکن و قابل‌تصور است».

هم‌زمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماس‌های آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هسته‌ای نیز ادامه داده است.

بن‌بست مذاکرات و توافق موقت

آخرین دور مذاکرات رسمی هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.

مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالی

ایران خواستار پایان‌دادن به اختلافات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریم‌های آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.

در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می‌۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی‌آمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکه‌شده‌اش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی فرستاد که تحریم‌های نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.

هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مک‌گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.

جنگ‌هایی که سد مذاکرات شدند

همچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.

جنگ اوکراین

با افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیک‌تر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.

با این حال، روابط اقتصادی نزدیک‌تر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثی‌ها در دریای دیدار کردند.

در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنش‌ها میان آمریکا و گروه‌های مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنی‌سازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را می‌توان با روز اندازه‌گیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.

گزینه‌های غرب

هنوز هم برنامه‌هایی روی میز وجود دارد که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانی‌ها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گام‌به‌گام» مشابه توافق می‌۲۰۲۳ ارائه کرده‌اند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان راهی برای جبران محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران است.

همچنین گزارش‌هایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هسته‌ای به گوش می‌رسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقه‌ای در میانجیگری هسته‌ای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتش‌بس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.

اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه می‌توانند در صورت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هسته‌ای، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.

سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریم‌های نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریم‌های جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران می‌تواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.

با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریم‌ها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.

ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرم‌های خارج از موضوع هسته‌ای استفاده کند.

جنگ غزه همچنین هم محدودیت‌ها و هم فرصت‌های ایران و گروه‌های مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیق‌تری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، می‌تواند برای استفاده در مذاکرات هسته‌ای آتی اهرم فشار به دست آورد.

بهترین راه پیش رو می‌تواند ادامه تعهدات تک‌ماده‌ای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خط‌قرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هسته‌ای و منطقه‌ای را رعایت کند. با درس‌گرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راه‌حلی متوازن برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای بر اساس فرآیندی گام‌به‌گام امکان‌پذیر است.